Herzogtum Lauenburg (hs). Hilde Schulz erinnert sich an ihre Kindheit mit ihrer Großmutter im Garten. Die vielfältigen Erinnerungen teil sie in Plattdeutsch mit den Leserinnen und Lesern von Herzogtum direkt: Över den Goorn vun mine Oma gift dat soveel to vertellen, ick weet gor nich woneem ick anfangen schall.
Moin leeve plattdüütsche Frünn … und ok de, de dat Plattdüütsch noch beeter lihren wüllt. Över den’n Goorn heff ick doch all schreeben, dor wo de Spargel wasst und de Montbretien blangenbi, dorna kaamt denn de Wöddeln und de Arfen. Markarfen (Markerbsen), de brukt Arfenbusch, dat wör Birkenbusch ut’n Knick. Dorför hett Opa denn sorgt. Erdbeeren wör‘n ok noch dree Reegen, de kunn‘n ja jümmer twee Johr stahn und ok scheune Beeren drägen.
Denn güng dat üm de Bohnen! Mit de drögen Bohnen wör dat een grootes Wunnerwarken. Oma harr dor eene besünnere Sort in’t Oog, de schull nu ok noch een “Gesicht” hebben… Dat weit ick noch, in’n Winter bi’t Speelen up’n Kökendisch mit een Dischdeek ut Wassdauk, dor dörf ik denn de Bohn mit de scheunsten Gesichter rutseuken! – Süso, in de Eer dörfen de aber erst no de Ishilligen, so Midde Mai, wiel se keenen Frost affköönt. Buschbohnen, dat wörn bi uns Brekbohn, greune, nich so lange, beeten krumm kunn se ok sien. De tweete Sort wör‘n Wassbohn (Wachsbohnen). De sünd geel und ok nich grötter as de Brekbohn, bannig fein to’n Inwecken för alln’s.
Ja und denn geef dat noch de Stangenbohnen, dat is ja nu ganz wat Besünneres. För de Stangn ut Holt wör ok wedder uns Opa taustännig. De Stangn sünd dünn und villicht twee Meter lang. Mit een‘n Hommer und Isenstang hett Opa för jed een Bohnstang een Lock in de Eer kloppt und se denn för de Planten wied nauch ut een anner dor rinsteckt. Twee Reegen gegenöver stünn se, twee Stück wörn boben tohop bunnen. De müssen ja stabil stahn, dormit later de Wind nich den’n ganzen Kram ümschmieten deit. De Bohn sünd dor an hoch rankt und du kunnst in Stahnen de scheunen, greunen, langen Dinger affplücken. De letzten dorvun sünd bit dat kolt wör buten hangen bleeven und denn to’n Drögen up’n Böhn koomen. In‘t nächste Freuhjohr brukst du ja wedder welke, villicht ok to’n Tuuschen? – Oh Mann , dat wör nu aber doch een dulles Kapitel. Man gaut, dat min Gerhard mi hierbi so fein helpen kunn. – De Goorn is jo noch nich trech. Wenn dat Weeder gaut is und du in‘n Sommer scheun wat affplücken kannst, besünners bi de Eerdbeeren, denn bün ick girn dorbi!
Beleevt und upschreeben vun Hilde Schulz, Hamfelln in April 2024
